Sjostakovitsj Festival - Dag 1 opening met Quatuor Danel, Elizabeth Wilson en Dan Elphick

In 2025 is het 50 jaar geleden dat Dmitri Sjostakovitsj overleed. Als eerbetoon organiseert SPOT Groningen van vrijdag 31 januari t/m zondag 2 februari een driedaags eerbetoon aan een van de grootste componisten van de 20e eeuw. Zijn vijftien strijkkwartetten, chronologisch en verspreid over zeven concerten uitgevoerd door het internationaal geroemde Quatuor Danel, vormen het kloppend hart van het festival. Afgelopen jaar presenteerde het Frans-Belgische kwartet voor de tweede maal een zeer lovend ontvangen opname van de gehele cyclus. Muziekmagazine Luister bekroonde de cd-box met een 10. (klik hier voor de volledige recensie)

Daarnaast werpen musicoloog Dan Elphick en cellist, schrijver en oorgetuige Elizabeth Wilson (Shostakovich, A Life Remembered) mede aan de hand van herinneringen van vrienden, familieleden, medemuzikanten en andere prominente tijdgenoten licht op de muziek van Sjostakovitsj. Op zaterdag en zondag verzorgt altviolist Alan George i.s.m. de Nederlandse Strijkkwartet Academie een masterclass. George is oprichter van het wereldberoemde Fitzwilliam Quartet, dat begin jaren zeventig bevriend was met Sjostakovitsj en de ‘westerse’ première verzorgde van zijn laatste drie kwartetten. Tevens kun je op zaterdag en zondag op het podium van de Kleine Zaal aanschuiven bij een Talking Dinner, met livemuziek van The Jazzmob en een lezing van Wilson.

De 15 strijkkwartetten van Sjostakovitsj
Sjostakovitsj leefde en componeerde in de schaduw van Stalin en leed en lachte in zijn muziek. Waar anders kun je dat beter horen dan in zijn strijkkwartetten? Al luisterend krijg je het gevoel dat je bladert door een dagboek waarin hij zijn leven heeft vastgelegd. Je krijgt niet alleen een prachtig inzicht in de ontwikkeling die Sjostakovitsj als componist doormaakte, maar wordt ook meegenomen in zijn emoties, gevoelens en gedachtes. Je hoort diepe droefheid, hartstocht, humor, maar tussen de noten verborgen klinkt er ook protest.

Op vrijdag wordt het festival geopend door musicoloog Dan Elphick en cellist en Rusland-specialist Elizabeth Wilson, schrijfster van het boek Shostakovich, A Life Remembered. Samen geven zij een korte introductie in het leven en de muziek van Sjostakovitsj. Aansluitend hoor je zijn eerste drie kwartetten. Luister naar de jeugdige lichtheid en ontwapenende vrolijkheid in Strijkkwartet nr.1. En eindig deze openingsavond met het Strijkkwartet nr. 3, waarin de componist volgens sommige paranoïde critici gecodeerde, tegen Stalin gerichte boodschappen had gestopt.

Programma vrijdag 31 januari

18.45 – 22.15 uur
Engelstalige introductie in het leven en de muziek van Sjostakovitsj door Dan Elphick en Elizabeth Wilson, met aansluitend concert Quatuor Danel.

Strijkkwartet nr. 1 in C op. 49
Strijkkwartet nr. 2 in A op. 68

Pauze

Strijkkwartet nr. 3 in F op. 73