Eierbal
UNESCO erfgoed voor op je culinaire bucketlist
Van buiten lijkt het een enorme bitterbal. Maar binnen in dat knapperige jasje zit een laagje ragout en een compleet ei. Of je nu alle culinaire verrassingen van Groningen wilt proeven of gewoon zin hebt in een nachtelijke vette hap: je moet minstens één keer in je leven een eierbal eten.
Wat is een eierbal?
Een eierbal is een typisch Groningse lekkernij. Een hardgekookt ei, omhuld door ragout, gepaneerd én gefrituurd. Het resultaat is een krokante buitenkant met een zachte, hartige vulling van ei en ragout. Een ideale snack, die je op ieder moment wel kunt eten: als snelle lunch, tussendoortje óf na een avondje stappen. Het beste is dat je de eierbal zonder bestek (en zonder schaamte) eet. Dat is pas genieten van het goede leven.
Het ontstaan van de eierbal
Maar hoe kom je er nou op om een ei in een krokant jasje te stoppen? De een noemt de vergelijkbare Scotch Egg als inspiratiebron, anderen wijze op Indonesische invloeden. De waarheid is dat de eierbal is geboren uit pure Groningse zuinigheid. De snack ontstond in de jaren na de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de wederopbouw gierde de spaarzaamheid door ieders aderen. Mensen wilden lekker eten, maar wel goedkoop. En lang niet alle ingrediënten waren makkelijk te verkrijgen. Oude broden werden geweekt in water en gebruikt als vulling of paneermeel. Zo werd de eierbal geboren: een gekookt ei, in een jasje van geweekt oud brood. In de jaren ’50 serveerden veel lunchrooms en cafetaria’s eierballen. Gelukkig smaken ze tegenwoordig een stuk beter.
Ball of fame
UNESCO immaterieel cultureel erfgoed
De eierbal is meer dan een snack; het is cultureel erfgoed dat symbool staat voor de Groningse traditie en identiteit. Voor de Groningers is hij inmiddels zo gewoon, dat we vergeten hoe bijzonder onze ‘aaierbal’ eigenlijk is. Maar het stempeltje UNESCO immateriaal cultureel erfgoed krijgt een snack natuurlijk niet zomaar. De eierbal verbindt generaties – van grootouders in de fifties tot de studenten die hem nog steeds halen na een avond stappen. Een smakelijk stukje geschiedenis.
Allerlei soorten en smaken
Als het aankomt op de eierbal wint de trots het van de Groningse nuchterheid. Op allerlei menukaarten verschijnen de gekste varianten. Bijvoorbeeld de mini-eierbal, gevuld met een kwarteleitje; een perfect borrelhapje. Of de eierbal met sambal, voor wie van een beetje pit houdt. Maar ook de rotibal, de kaas eierbal en de truffel-eierbal. Vegetariërs hoeven ook niet te treuren: steeds vaker kan je ook kiezen voor een eierbal met groenteragout. Zelf ook een eierbal proberen? Stap een Groningse snackbar binnen, of ga voor de mini-eierballen bij De Drie Gezusters aan de Grote Markt.
