De waterwerken bij Termunterzijl
Vroeger stopte de zee niet bij de dijk, maar stroomde hij veel verder het land in. Door een jarenlange strijd tegen het water werden er steeds meer stukken land op de zee veroverd. Om ervoor te zorgen dat alle inwoners van de provincie droge voeten zouden houden zijn er verschillende waterwerken gebouwd. In Termunterzijl zijn deze werken uitgegroeid tot iconen van het dorp.
Boog van Ziel
Nadat tijdens de Sint-Maartensvloed in 1686 de oude sluis in het Termunterzijldiep verwoest werd, kreeg stadsbouwmeester Antoni Verburgh van de stad Groningen de opdracht om een nieuwe sluis te bouwen. Uiteindelijk werd de Boog van Ziel rond 1725 aangelegd. De sluis kenmerkt zich door de natuurstenen borstwering waarop de wapens van de verantwoordelijke waterschappen (stad Groningen en Oldambt) te zien zijn. Nadat gedurende de 19e eeuw De Nieuwe Sluis werd gebouwd werd de functie van de Boog van Ziel overbodig.
Lees meer
Gemaal Cremer
Vanaf 1931 werd de afwatering van het Waterschap Oldambt niet gedaan aan de hand van sluizen. De jaren daarvoor was er bij Termunterzijl een boezemgemaal gebouwd wat het water voortaan naar de zee pompte. Het gemaal werd gebouwd door waterbouwkundige Pieter Geert Cremer en kreeg daarom ook zijn naam. Het voordeel van het gemaal was dat, in tegenstelling tot de sluizen, het water ten alle tijden afgevoerd kon worden, ongeacht de waterstand. In 2000 nam het nieuwe Gemaal Rozema de functie van Gemaal Cremer over, sindsdien doet het gemaal dienst als museum.
Lees meer
Gemaal Rozema
Toen gemaal Cremer als gevolg van bodemdaling toe was aan vervanging werd er door het toenmalige Waterschap Eemszijlvest besloten dat er een nieuw gemaal moest komen bij Termunterzijl. In 2000 werd Gemaal Rozema in gebruik genomen, vernoemd naar Harry Rozema, een oud waterbouwkundige van het Waterschap. Het nieuwe gemaal is groter en krachtiger dan de oude, daardoor kan het naast Oldambt ook de regio Eemskanaal-Dollard bemalen. Om de visintrek vanuit de Waddenzee veilig te stellen is er ook een vispassage in het gebouw opgenomen. Door de jaren zijn de rode huisjes van Gemaal Rozema uitgegroeid tot een van de iconen van Groningen.
Lees meer
