Van Lauwerszee naar Lauwersmeer
Hoe je van de nood een deugd maakt
Tot 1969 gutste het zoute water hier door prielen en geulen. Een halve eeuw later is het Lauwersmeergebied een prachtig Nationaal Park. Dat was weliswaar niet de reden om de Lauwerszee af te sluiten, maar het spectaculaire resultaat maakte het moeilijke besluit om de zee te temmen dubbel en dwars goed.
Eeuwenoud idee
De effecten van eb en vloed werkten vroeger via het Reitdiep helemaal door tot in de stad Groningen. Meestal geen probleem, maar soms leidde dit tot overstromingen. Al in 1600 waren er plannen voor het afsluiten van het meer. Het vele geld dat werd verdiend met de scheepvaart vormde echter een te hoge drempel. Het ging nog een keer mis, dit keer tijdens de Kerstvloed van 1717 waarbij honderden mensen overleden. Als antwoord werd het Dokkumerdiep afgesloten met een sluis, de Dokkumer Nieuwe Zijlen. Een volgende stap in het temmen van de zee was de afsluiting van het Reitdiep bij Zoutkamp. Sindsdien was het afgelopen met eb en vloed in de stad Groningen.
Afscheid van de zee
De zee sloeg hard terug en niet zonder gevolgen. Na de ramp met de stormvloed van 1953 in Zeeland krijgt het besluit om de Lauwerszee af te sluiten vaste vorm. Een enorme ingreep. Zo zou de afsluiting het einde betekenen van het bruisende vissersdorp Zoutkamp. Toen koningin Juliana het dorp in 1969 bezocht, hing de vlag zelfs halfstok. Maar Groningen is veerkrachtig. Zoutkamp werd al snel een kleurrijke trekpleister voor toeristen. Ondertussen kon de natuur vrijwel overal haar gang gaan. Met maar heel weinig menselijk ingrijpen ontstond in een mum van tijd een schitterend natuurgebied met bijzondere vogels en planten. Rond het meer leven zelfs wilde konikpaarden en Schotse hooglanders. Kom zelf kijken en zie met eigen ogen wat zoet water kan doen met de bodem van de zee.
Verhalen over NP Lauwersmeer
-
Afsluiting van de Lauwerszee
-
Willem Wilstra: redder op de 'Gebroeders Luden'
-
Het beroep van rijstwerker
-
Het lauwersmeergebied als werkplek
-
Werken aan de afsluiting van de Lauwerszee